وظیفه سنسور فشار هوا ارسال کردن گزارش های مربوط به فشار و هوا در محیط و دریچه به کامپیوتر مرکزی خودرو ECU است. البته فشار هوای محیط و داخل منیفولد با توجه به مکانی ماشین شما در آن قرار می گیرد، متغیر است. مثلاً در مکان های کوهستانی با ارتفاع بالا این فشار کم تر و در مکان هایی که نزدیک به اقیانوس و سطح دریا می باشد بیش تر است. بنابراین می توان گفت که سنسور فشار هوا نقش بسزایی در این رابطه دارد و البته جزو انواع سنسور صنعتی نیز هست. و دارای کاربردهای بسیار متفاوتی نیز می باشد. ما نیز در این مقاله سنسور فشار هوا، ویژگی و مشخصات و کاربرد آن را بررسی خواهیم کرد. پس لطفاً تا پایان این مقاله را با حوصله و دقت بخوانید.
سنسور فشار هوا
همان طور که در مقدمه به آن اشاره کردیم، سنسور فشار هوا وظیفه ارسال کردن گزارش های مربوط به فشار و هوا را در دریچه و محیط به کامپیوتر مرکزی خودرو ECU دارد. البته این فشار هوا و هوای محیط و داخل منیفولد با توجه به مکانی که خودرو شما در آن قرار گرفته است، متغیر می باشد. مثلاً هنگامی که در یک مکان کوهستانی با ارتفاع زیاد هستید، فشار کم تر و وقتی که در مکان هایی مانند سطح دریا یا اقیانوس قرار می گیرید، فشار بیش تر است. به همین دلیل است که در طراحی این حسگرها اتمسفر بیرون و داخل دریچه هوا اندازه گیری می شود، سپس اطلاعات مربوط به آن ها به ECU ارسال می شود.
پیشرانه خودرو نیز جهت اشتعال نیاز به همین جهت دریچه هوا دارد که وظیفه کشیدن هوا به داخل محفظه سیلندر را بر عهده دارد، سنسور فشار هوا تعبیه می شود. همان طور که گفتیم نحوه عملکرد سنسور فشار هوا نیز در مکان های مختلف، متفاوت است و در شرایط مختلف عملکرد یکسانی از خودش نشان نمی دهد و دارای کارکردهای متفاوتی است. بنابراین یکی از نکات بسیار مهمی که برای خودروها حائز اهمیت است استاندارد و کارکرد صحیح این قطعه می باشد. چون در صورت از کار افتادگی یا خرابی آن کارکرد ECU مختل می شود.
دلایل اهمیت سنسور فشار هوا در سیستم ECU
میزان بسته یا باز بودن دریچه های هوا با توجه به میزان ورودی هوا مشخص می شود. از طرفی میزان مشخصی هوا جهت ورود به محفظه احتراق وجود دارد، اگر این میزان استاندارد نباشد موجب بروز مشکلاتی در سیستم می شود جوری که اگر میزان هوا از مقدار مشخص بیش تر باشد، موجب به وجود آمدن انفجار بزرگ می شود و اگر کم تر از حد استاندارد باشد، نیز اشتعال ناقص ایجاد خواهد شد.
عوامل دیگری نیز مانند جاده سرعت خودرو شرایط جغرافیایی و غیره بر میزان بسته یا باز بودن دریچه هوا تاثیر مستقیم دارند. بنابراین یکی از وظیفه های مهم ECU تطبیق دادن میزان هوای ورودی با شرایط خودرو است. هنگام روشن شدن اتومبیل و فشار دادن بر روی پدال گاز به هوای بیش تری جهت ورود به محفظه نیاز داریم، در نتیجه ECU وظیفه تنظیم کردن فشار را با توجه به اطلاعات ارسالی از سمت سنسور فشار هوا را بر عهده دارد.
میزان فشار هوایی که در داخل منیفولد وجود دارد، در هنگام خاموشی خودرو برابر با میزان فشار هوای بیرون است و سنسور فشار هوا با یک شیلنگ باریک به دریچه ورودی هوا متصل می شود.
اسامی دیگر سنسور فشار هوا عبارت هستند از: حس‌گر فشار، مپ سنسور، سنسور فشار مطلق منیفولد هوا، سنسور خلأ منیفولد هوا
سنسور فشار هوا
علائم و نشانه های مهم در صورت خرابی سنسور فشار هوا
اگر به هر دلیلی سنسور فشار هوا دچار اختلال در عملکرد شود، ما شاهد اختلال در عملکرد ECU جهت بسته یا باز کردن دریچه هوای ورودی خواهیم بود، بنابراین به این نتیجه می رسیم که اختلال در عملکرد این حس‌گر مهم موجب صادر شدن دستورهای اشتباه به ECU است که موجب به هم خوردن نسبت سوخت، زمان جرقه زدن و هوا می شود. این مشکل موجود در سنسور توسط دستگاه های دیاگی که در مراکز تعمیر خودرو وجود دارد، شناسایی می شوند. میزان بسته یا باز بودن دریچه هوا و مقدار هوایی که توسط تعمیرکار محاسبه می شود و نتیجه ای که از این گزارش ها به دست می آید، در نهایت با گزارش سنسور هوا مقایسه و نتیجه اعلام می شود.
برخی از نشانه هایی که از علائم خرابی سنسور فشار هوا می باشند، عبارت هستند از:
- لرزش خودرو
- بالا رفتن میزان سوخت خودرو
- کاهش قدرت موتور به طور ناگهانی
- خارج شدن بوی بد از اگزوز موتور
- عملکرد بد خودرو و یا ریپ زدن
- خاموش شدن خودرو بلافاصله پس از روشن کردن آن
نقص سنسور فشار هوا
سنسور فشار هوا نیز مانند هر نوع سنسور دیگر و یا حتی قطعات دیگر خودرو ممکن است به دلایل مختلفی دچار نقص و خرابی شود. برخی از مهم ترین دلایلی که موجب این مشکل می شوند، عبارت اند از:
- کارکرد بیش از حد و عمر طولانی
- جرم گرفتگی و یا زنگ زدگی نوک سنسور
- وارد شدن شوک ناگهانی به سنسور و حس‌گر
- نشتی خلا در منیفولد هوا
- ایجاد مشکل در سیم کشی سنسور
- خوردگی یا پوسیدگی شیلنگ متصل به ورودی هوا
روش های عیب یابی سنسور فشار هوا
سنسور فشار هوا یا همان مپ سنسور در صورت خرابی نقص از خود بروز می دهد که در بالا به آن ها اشاره کردیم. حال برای عیب یابی و برطرف کردن این نقایص باید مراحل زیر را مرحله به مرحله انجام دهید.
در صورت متصل شدن بین پایه های ۱ و ۲ قطعه اطلاعات ناقص و منفی به او می دهد، یعنی فشار هوا را به صورت کاذب کم تر نشان می دهد، در نتیجه خودرو دچار لرزش و خاموشی می شود.
اگر اتصالی بین پایه های ۱ و ۳ به وجود بیاید، اطلاعات به صورت مثبت به ECU ارسال می شود، یعنی فشار هوا به صورت کاذب بیش تر گزارش می شود، در نتیجه خودرو به خام سوزی دچار می شود. خراب شدن قطعه یا گزارش دادن فشار هوای زیاد پاشش سوخت را بالا می برد و یا برعکس آن.
علاوه بر این موارد خرابی قطعه مپ سنسور موجب تک کار کردن موتور در خودرو می شود، به طوری که در صورت خراب بودن آن در هنگام صبح هنگام روشن کردن خودرو در صبح ها بد روشن می شود و باید به دفعات زیاد استارت زد. هنگام روشن شدن نیز اگر بیش از حد به خودرو گاز بدهیم، خودرو خود به خود خاموش می شود.
گاهی اوقات نیز ممکن است آب به درون سنسور فشار هوا نفوذ کرده باشد که در این صورت نیز موجب بد کار کردن موتور می شود، یا به عبارتی سوخت آن کم یا زیاد شده که این مشکل توسط دستگاه تون آب تشخیص داده می شود. طبق دستوراتی که در کتاب های راهنمای این سنسورها آمده است این سنسور باید همواره رو به پایین نصب شود، یعنی سر شلنگی سنسور باید به طرف پائین باشد تا هوا وارد آن نشود. از طرفی پوسیدگی و سوراخ موجود در شیلنگ ها ممکن است موجب بروز اشکال شود.
اگر دستگاه دیاگ دارای تولز باشد. متوجه خواهید می شوید که سنسور فشار هوا هنگام کار کردن موتور به طور اشتباه مقدار فشار را نشان می دهد. در این حالت به اصطلاح می گویند موتور ریچ کار می کند. یعنی سوخت آن زیادتر از حد معمول می شود و حتی ممکن است دود کند.
با وجودی که ممکن است در این حالت راننده از قدرت بالای موتور راضی باشد. ولی مصرف سوخت و آلودگی ناشی از آن غیرقابل تحمل است. از طرفی در صورت خرابی این سنسور جریان هوا ممکن است موتور شما در بدترین شرایط کاری قرار بگیرد. بنابراین تا رسیدن به تعمیرگاه می توانید با کمی فشار بیش تر موتور را روشن کنید.
علائم خرابی سنسور فشار هوا و نحوه آزمایش آن
هر چیزی که موجب مختل شدن سنجش تغییرات فشار به وسیله سنسور شود، به نسبت خواص سوخت و تایپینگ جرقه تاثیر می گذارد. مشکلاتی مانند مشکل در سیم کشی، سنسور نشتی خلا در فولدر هوا، خرابی شیلنگ خلأ متصل می شود به منیفولد و غیره از جمله موارد این موارد هستند.
از جمله علائم خرابی سنسور فشار هوا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.
- لرزش در حالت آیدل
- ریپ زدن
- غنی بودن سوخت یعنی بنزین بیش تر از حد نرمال که موجب دود گرفتن سر شمع ها می شود.
- نوک زدن به خاطر فقیر بودن سوخت یا آوانس بیش از حد جرقه
- کاهش یا افزایش قدرت مصرف سوخت به علت ریتارد جرقه
نشتی خلا در منیفولد موجب افت خلا می شود، هم چنین موجب می شود. که سنسور اطلاعات را به صورت اشتباهی به ECU بفرستد. در نتیجه میزان بار موتور را بیش از حد نرمال و معمولی تصور کند. در این حالت است که تلاش می کند با غنی کردن سوخت و هم چنین ریتارد کردن جرقه این مشکل را حل کند. که موجب کاهش قدرت، افزایش آلایندگی و مصرف شود.
اگر هنگامی که سوئیچ را باز می کنید پیش از روشن شدن موتور فشار هوای نشان داده شود. نشانه سالم بودن سنسور است. که این مقدار باید به وسیله دیاگ نیز خوانده شود. و در نهایت با فشار واقعی جو قابل مقایسه باشد. برای پیدا کردن فشار جو نیز می توانید از سایت های هواشناسی کمک بگیرید. البته باید از عدم نشتی شیلنگ نیز اطمینان داشته حاصل کنید.
سنسور باید بتواند خلأ را حفظ کند و در صورتی که نشتی داشته باشد باید حتما آن را تعویض کرد. در صورت خراب بودن سنسور چراغ چک روشن می شود و کد خطا با عبارت DTC ثبت خواهد شد. کد DTC با حروف P0105 شروع و تا P0109 ادامه دارد که نشانه خطا در مدار سنسور است.
البته با توجه به اطلاعات پارامتر Calculated Load Value خالی حاصل می‌شود. نیز می‌توان تا حدود زیادی از وضعیت سنسور مطلع شد مقداری Load در حالت آیدل باید حتما پائین باشد. و وقتی که موتور تحت بار قرار گرفت، باید بالا باشد و اگر در این پارامتر تغییری ایجاد نشود. یا در آیدل این تغییرات بیش تر از حد نرمال باشد. نشان دهنده آن است که سنسور مشکل دارد.
